به گزارش جامعه ایده آل؛نشست خبری ششمین کنگره کشوری و سومین کنگره بینالمللی آندومتریوز و جراحی کمتهاجمی زنان،با حضور دکتر رویا پادمهر، دبیر علمی این کنگره، در پژوهشگاه ابن سینا برگزار شد. وی در آغاز با اشاره به تاریخ برگزاری کنگره (۱۷ تا ۱۹ دیماه)، این رویداد را حاصل سالها تلاش اساتید برجسته دانست و سپس به ارائه آمارهای نگرانکنندهای از شیوع بیماری پرداخت.
آمار جهانی و چالش تشخیص دیرهنگام
پادمهر تأکید کرد:آندومتریوز یک بیماری شایع و ناشناخته است که از هر ۱۰ زن در سن باروری، یک نفر را درگیر میکند. متأسفانه به دلیل طیف وسیع و گاهی مبهم علائم، تشخیص این بیماری به طور متوسط بین ۷ تا ۱۰ سال به تأخیر میافتد، که این تأخیر منجر به پیشرفت بیماری، ایجاد عوارض شدید و کاهش کیفیت زندگی بیماران میشود.
جایگاه ایران در درمان پیشرفته آندومتریوز
وی با اشاره به دستاوردهای ایران در این حوزه گفت:مرکز ناباروری ابن سینا امروز به عنوان یک مرکز پیشرفته و با مسئولیتپذیری بالا، نه تنها در سطح منطقه خلیج فارس، بلکه در مقایسه با بسیاری از مراکز اروپایی و آمریکایی، از جایگاه ممتازی در تشخیص و درمان هدفمند آندومتریوز برخوردار است. این پیشرفت حاصل سالها پژوهش، گردهمایی متخصصان بینالمللی و به کارگیری فناوریهای روز دنیاست.
علل و عوامل خطر: از ژنتیک تا محیط زیست
دبیر علمی کنگره به عوامل مؤثر در بروز بیماری اشاره و اظهار داشت:مطالعات انجامشده در پژوهشگاه ابنسینا نشان میدهد که علاوه بر زمینه ژنتیکی قوی، عوامل محیطی از جمله آلودگیها و تماس با برخی مواد شیمیایی میتوانند به عنوان عوامل تشدیدکننده بیماری عمل کنند. از نظر ژنتیکی، اگر مادر، خواهر یا خاله فردی مبتلا باشد، خطر ابتلای او ۶ تا ۸ برابر افزایش مییابد.
ساختار چندتخصصی یک کلینیک پیشرو
پادمهر به تشریح خدمات کلینیک تخصصی آندومتریوز مرکز ابن سینا پرداخت و توضیح داد:رویکرد ما در این کلینیک، چندتخصصی و بینرشتهای است. تیم درمانی ما علاوه بر متخصصان زنان و ناباروری، شامل روانپزشک، متخصص بیماریهای عفونی، جراحان کولورکتال (روده) و اورولوژیست (مجاری ادراری) است تا تمامی ابعاد بیماری پوشش داده شود. همچنین با استفاده از تکنیکهای پیشرفته سونوگرافی برای مپینگ یا نقشهبرداری دقیق ضایعات، میتوانیم درگیری سایر اندامها را با دقت بالایی تشخیص دهیم.
ایران؛ مقصدی برای درمان بیماران بینالمللی
وی با استناد به آمار مراجعات گفت:کلینیک آندومتریوز ما در دو سال گذشته پذیرای بیش از ۲۵ هزار مراجعه بوده که حدود ۱۲ هزار مورد آن، مراجعه کننده جدید بودهاند. جالب توجه آنکه تعداد قابل ملاحظهای از این بیماران از کشورهای پیشرفتهای مانند کانادا، آمریکا و کشورهای اروپایی به ایران سفر کردهاند که این امر، گواهی بر اعتبار علمی و توانمندی بالای مرکز در سطح بینالمللی است.
کنگرهای با دستاوردهای عملی: از جراحی زنده تا آموزشهای پیشرفته
پادمهر اهداف کنگره پیش رو را برشمرد و گفت:هدف اصلی، آموزش و بهروزرسانی دانش پزشکان عمومی و متخصصان زنان برای تشخیص به موقع و درمان صحیح است. یکی از بخشهای منحصربهفرد این دوره، اجرای جراحی زنده لاپاراسکوپی پیشرفته توسط دکتر ربیعی، جراح مینیمال اینویزیو از کشور عراق است. وی افزود: متأسفانه به دلیل تحریمها، دسترسی به سیستمهای جراحی رباتیک میسر نیست، اما امیدواریم با همت شرکتهای دانشبنیان داخلی، شاهد بومیسازی این فناوریها در آیندهای نزدیک باشیم. در این کنگره، اساتید بزرگی از کانادا، آمریکا، پرتغال و کشورهای حوزه خلیج فارس به صورت آنلاین شرکت خواهند کرد.
علائم گسترده و پیچیده: فراتر از درد قاعدگی
وی در توصیف علائم بیماری توضیح داد:آندومتریوز عمدتاً زنان ۱۵ تا ۴۵ سال را درگیر میکند و یک بیماری وابسته به هورمونهای زنانه است. بارزترین علامت آن، دردهای لگنی شدید و ناتوانکننده، به ویژه در دوران قاعدگی و گاهی در هنگام نزدیکی است.اما این بیماری میتواند با علائم گوارشی (مانند دردهای متناوب شکم، نفخ) و علائم ادراری (تکرر ادرار، وجود خون در ادرار) نیز خود را نشان دهد که اغلب با بیماریهایی مانند سندرم روده تحریکپذیر اشتباه گرفته میشود.
ارتباط تنگاتنگ با ناباروری
پادمهر به یکی از جدیترین عوارض بیماری اشاره کرد و گفت:در حالی که شیوع آندومتریوز در کل جمعیت زنان حدود ۱۰٪ است، این میزان در میان زوجهای نابارور به ۴۰ تا ۵۰ درصد میرسد، که نشاندهنده ارتباط قوی این بیماری با اختلال در عملکرد باروری است.
تغذیه و سبک زندگی: شواهد علمی چه میگویند؟
در پاسخ به پرسش درباره نقش تغذیه،وی تصریح کرد: هیچ رژیم غذایی یا پروتکل تغذیهای ثابتشدهای برای درمان آندومتریوز وجود ندارد. مطالعات، ارتباط مستقیمی بین مصرف گوشت قرمز یا لبنیات با ایجاد بیماری نشان ندادهاند. با این حال، به طور کلی پرهیز از غذاهای فرآوریشده، کنسروها و فرآوردههای حاوی مواد نگهدارنده و پرزرواتیو (مانند سوسیس و کالباس) برای کنترل علائم به همه بیماران توصیه میشود.
هشدار درباره رژیمهای گیاهخواری سختگیرانه
پادمهر به طور خاص در مورد رژیمهای گیاهخواری محض هشدار داد و اظهار داشت:اگرچه این نوع رژیمها ممکن است به طور موقت باعث کاهش احساس درد شوند، اما هیچگاه نمیتوانند جلوی پیشرفت پنهانی بیماری را بگیرند. این یک خطر بزرگ است: بیمار فکر میکند چون دردش کمتر شده، بیماری کنترل شده، در حالی که بیماری ممکن است در حال پیشروی به سمت ارگانهای حیاتی مانند کلیه (ایجاد هیدرونفروز) یا روده باشد.
جمعبندی: درمان مؤثر، ترکیبی از رویکردهاست
دبیر علمی کنگره در پایان تأکید کرد:مدیریت موفق آندومتریوز نیازمند یک رویکرد ترکیبی است. درمان دارویی مناسب، تغییرات سبک زندگی شامل تغذیه سالم و متعادل (نه محدودیتهای سخت و خطرناک)، ورزش منظم هوازی و در نهایت جراحی تخصصی و کمتهاجمی در زمان لازم، ارکان اصلی کنترل این بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیماران هستند. هدف نهایی کنگره، تسریع در تشخیص و دسترسی عادلانه تمام بیماران به این سبد کامل درمانی است.
